مدیر بازاریابی را می‌توان به تزریق کننده خون به رگ‌های هر شرکت و کسب و کاری تشبیه کرد. هدف نهایی از تولید خدمات و محصولات، عرضه به مشتریان و فروش آنها است. در نتیجه یک مدیر بازاریابی خوب می‌تواند خروجی هر کسب و کاری را به نحو احسن به شکوفایی رسانده و زحمات تمامی بخش‌ها را به سرانجام برساند. اما وظایف مدیریت بازاریابی شامل چه مواردی می‌شود؟ و یا مدیر بازاریابی چه تفاوتی با مدیر روابط عمومی دارد؟ در این مقاله قصد داریم تا پاسخ این سوال‌های مهم و اساسی را ارائه کرده و کمی بیشتر به توضیح در مورد وظایف مدیریت بازاریابی بپردازیم. پیش از هر چیزی، باید بدانید که که یک مدیر بازاریابی دقیقاً کیست؟
مدیر بازاریابی کیست؟
مدیر بازاریابی کسی است که وظیفه مدیریت بخش بازاریابی یک شرکت، کسب و کار و یا تنها یک محصول را به عهده دارد. ممکن است یک مدیر بازاریابی مسئولیت فروش چندین محصول را به عهده داشته و یا تنها مسئول فروش یک خدمت یا محصول واحد باشد. اغلب مدیران بازاریابی موفق دارای ماهیتی اجتماعی و برون‌گرا هستند. همچنین این افراد باید از توانایی‌‌های مدیریتی برای مواجهه با محدودیت‌های بودجه و زمان‌بندی نیز آماده باشند. وظایف مدیریت بازاریابی شامل طیف گستردهای از امور مانند برآورد و تنظیم بودجه کمپینهای تبلیغاتی، ارسال آنها به مدیران بالاتر برای دریافت تأیید، همکاری با آژانس‌های تبلیغاتی، مذاکره با برخی خریداران، تهیه قراردادهای فروش، تنظیم و نظارت بر موارد تبلیغاتی مانند آگهی‌های چاپی، تلویزیونی و غیره می‌شود. در ادامه بررسی کامل‌تری از این وظایف خواهیم داشت.
وظایف مدیریت بازاریابی شامل چه مواردی می‌شود؟
وظایف مدیریت بازاریابی بسته به نوع شرکت و کسب و کار می‌تواند بسیار متنوع و گوناگون باشد. با این حال وظایف زیر در میان اغلب مدیران بازاریابی مشترک و ثابت هستند:
- تولید اطلاعات تبلیغاتی برای هدایت و ارتقا کسب و کار
- ایجاد هماهنگی میان کانال‌های مختلف بازاریابی
- مدیریت بودجه در نظر گرفته شده برای فعالیت‌های بازاریابی
- تست و آزمایش فرصت‌های جدید بازاریابی
- ایجاد ارتباط با رسانه‌ها
- جهت دهی به استراتژی‌های شبکه‌های اجتماعی
- ارزیابی عملکرد کمپینهای بازاریابی و (در صورت نیاز) عیب یابی آنها
بیشتر بخوانید: مراحل طراحی کمپین تبلیغاتی: ۸ قدم مهم تا رسیدن به موفقیت در بازاریابی
- نظارت و تلاش برای بهبود سئو
- مدیریت کارمندان و فروشندگان شخص ثالث
- یافتن مشکلات مربوط به خدمات مشتریان
- ارائه روش‌هایی نو برای تبلیغ محصولات جدید
- آموزش کارکنان در مورد روندهای داغ بازاریابی موجود در صنعت
- تجزیه و تحلیل بازخوردهای مشتریان در شبکه‌های اجتماعی
- تجزیه و تحلیل بازده تبلیغات و ارائه گزارش‌های مربوط به آن به مدیران سطح بالا
مدیران بازاریابی مسئول عوامل و رویدادهای برنامه‌ریزی شده و برنامه‌ریزی نشده از جانب کارمندان خود هستند. رویدادهای برنامه‌ریزی شده شامل مواردی چون نظارت بر تبلیغات‌های فیزیکی و دیجیتالی، تعاملات و صحبت‌های عمومی و همچنین نظارت و تأیید ادبیات تبلیغات می‌شوند. رویدادهای پیش‌بینی نشده نیز شامل اتفاقات مختلفی مانند انجام یک صحبت دو پهلو از جانب یکی از کارمندان و ایجاد سوءتفاهم میان شرکت و مشتریان می‌شود. در چنین مواقعی مدیران بازاریابی باید در کوتاه‌ترین زمان با انجام یک اقدام مناسب و به جا، از ایجاد خسارت جلوگیری کرده و یا میزان آن را به حداقل برسانند. همچنین در مواقعی که شرکت به دلایل مختلفی (همچون بروز یک ایراد فنی در طیفی از محصولات) مورد حملات و فشارهای خارجی قرار می‌گیرد، مدیر بازاریابی می‌تواند برای حل مشکل دست به کار شود.
در چنین مواردی یک مدیر بازاریابی خوب و موفق نظرات و انتقادات نابجا را مهار کرده و به مشتریان اطمینان می‌دهد که شرکت تمام تلاش خود را برای رفع مشکلات به وجود آمده انجام خواهد داد. در صورتی که اعتبار یک شرکت و کسب و کار به هر دلیلی مورد تهدید واقع شود، مدیر بازاریابی می‌تواند با طراحی بیانیه‌ها و تبلیغات دقیق و متناسب، ترس و عصبانیت مردم را از میان برده و حس آرامش و اطمینان را جایگزین آن کند. مدیران بازاریابی با اعضای تیم خود برای ایجاد کمپینهای ساده و پیچیده همکاری می‌کنند. همچنین این دسته از مدیران باید با ایجاد فضای مناسب و تشویق کارمندان به همفکری، بهترین و خلاقانه‌ترین ایده‌های تبلیغاتی را به وجود آورده و از آنها در محصولات خود استفاده کنند.
وظایف مدیران بازاریابی در طراحی محصول و پیش از تولید
اما همه وظایف مدیریت بازاریابی به قسمت‌های انتهایی و پس از تولید محصول مربوط نمی‌شود. گاهی اوقات هنگامی که ایده جدیدی برای یک محصول و یا سرویس مطرح می‌شود، مدیر بازاریابی وظیفه دارد تا میزان پذیرش عمومی و ظرفیت‌های تبلیغاتی آن را سنجیده و پیش‌بینی کند. زیرا در صورتی که یک ایده نتواند به اندازه کافی مورد پذیرش واقع شود، تخصیص بودجه برای به ثمر رساندن آن کار بیهوده‌ای خواهد بود. قیمت‌گذاری بر روی محصولات و سرویس‌های جدید نیز ازجمله مواردی است که یک مدیر بازاریابی باید در آن شرکت داشته باشد. تحقیقات انجام گرفته توسط مدیران بازاریابی می‌تواند نقاط ضعف و قوت یک ایده را پیش از تبدیل شدن آن به یک سرویس و محصول مشخص کند.
تفاوت مدیر بازاریابی و مدیر روابط عمومی
از نظر عموم مردم مدیران بازاریابی و روابط عمومی شباهت‌های بسیاری با یکدیگر دارند. همین موضوع باعث می‌شود تا گاهی وظایف مدیریت بازاریابی با مدیریت روابط عمومی اشتباه گرفته شود. در ادامه به صورت مختصر تفاوت این دو سمت مهم را شرح می‌دهیم:
- هدف اصلی مدیران بازاریابی دستیابی به مشتریان فعلی و بالقوه و افزایش فروش مستقیم از طریق تبلیغات و بازاریابی مستقیم است. مدیران بازاریابی به منظور آشنایی با روندهای داغ صنعت تحقیقات گستردهای را انجام داده و میزان موفقیت فروش یک محصول یا سرویس را پیش‌بینی می‌کنند. وظیفه مدیر بازاریابی به هر چیزی که مربوط به فروش و بازاریابی یک محصول و خدمت است، مربوط می‌شود.
- مدیریت روابط عمومی بر حفظ پوشش مثبت رسانه‌ای و ایجاد ارتباطات مثبت و سازنده با افرادی که به هر نحوی به برند شما مرتبط یا علاقه‌مندند، تمرکز دارد. این افراد ممکن است مشتریان، رسانه‌ها و حتی ذی‌نفعان کسب و کار شما باشند. در حالت کلی مدیران روابط عمومی با برقراری ارتباط کتبی، کلامی و بین فردی موثر سعی در ارائه یک تصویر مثبت از کسب و کار شما در برابر سایر افراد جامعه دارند.
از ایده تا فروش، مدیران بازاریابی همه جا حضور دارند!
همان طور که مشاهده کردید، وظیفه مدیریت بازاریابی تنها به فروش و تبلیغات محصولات و خدمات مربوط نمی‌شود. این دسته از مدیران نقش مهمی در موفقیت فروش محصولات و حتی پیش‌بینی آینده یک ایده را داشته و می‌توانند با نظرات و تصمیمات خود، یک کسب و کار را به موفقیت برسانند. به نظر شما به غیر از موارد اشاره شده در این مقاله، مدیران بازاریابی چه وظایف مهم دیگری بر دوش دارند؟ نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
