برای باقی ماندن در یک فضای رقابتی، نیاز به یک استراتژی موثر و کارآمد خواهید داشت. این استراتژی‌ها شامل رویکردهای تجاری و ابتکاری است که یک شرکت برای جذب مشتری، ارائه ارزش افزوده و برتر، تقویت موقعیت خود در بازار و همچنین تحقق انتظارات مشتریان به کار می‌گیرد. به عبارت دیگر، استراتژی رقابتی نقطه مقابل استراتژی مشارکتی بوده و دارای یک محور چند بخشی و رقابتی است. در واقع هدف اصلی استراتژی‌های رقابتی، کسب رضایت و جلب توجه مشتریان از طریق ارضا نیازها و رفع مشکلات آنها است. در این مقاله قصد داریم تا انواع استراتژی های رقابتی رایج در کسب‌وکار را به شما معرفی کنیم.
با کمک این استراتژی‌ها، دست‌یابی به مزیت رقابتی و ایجاد فاصله‌ای مناسب و کارآمد با رقبا امکان‌پذیر خواهد شد. اگر در حوزه‌ای رقابتی و پر تحرک فعالیت دارید، پیشنهاد می‌کنیم که مطالعه این مقاله و آشنایی با این استراتژی‌ها را از دست ندهید.
انواع استراتژی های رقابتی برای کسب‌وکارها
به عقیده مایکل پورتر ( Michael Porter ) چهار نوع استراتژی رقابتی اصلی و مهم وجود دارد. این استراتژی‌ها با صرف نظر از اندازه و نوع محصولات و سازمان‌ها، می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. به همین دلیل، اغلب این استراتژی‌ها در دسته‌بندی عمومی قرار می‌گیرند. در ادامه این چهار مدل را به شما معرفی خواهیم کرد.
استراتژی هدایت هزینه
یکی از انواع استراتژی های رقابتی که تمرکز خود را بر روی صرفه‌‌جویی در هزینه‌ها قرار داده، استراتژی هدایت هزینه است. مبنای این استراتژی ارائه محصولات با قیمتی کمتر از رقبا به بازار است. این رویکرد به ویژه برای کسب‌وکارهایی که مشتریان آنها در دسته حساس به قیمت قرار گرفته‌اند، موثر خواهد بود. برای این که بتوانید در عین کاهش هزینه محصولات و خدمات میزان سودآوری خود را نیز حفظ کنید، نیازمند روشی ابتکاری برای تغییر شیوه تولید محصول و ارائه خدمات خواهد بود. البته باید در نظر داشته باشید که در این روش، کاهش قیمت نباید تأثیری در کیفیت محصول داشته باشد؛ زیرا در این حالت استراتژی شما کاملاً بی‌تأثیر خواهد بود.
برخی از شرکت‌های شناخته شده ( مانند هواوی و شیائومی در عرصه لوازم دیجیتال و برقی ) از این استراتژی برای رقابت با نام‌های بزرگ و مطرح در حوزه خود استفاده کرده و موفقیت‌های بزرگی نیز به دست آورده‌اند. البته بر خلاف تصور عموم، این مورد از انواع استراتژی های رقابتی باعث کاهش سود نهایی شرکت نخواهد شد. بلکه اگر یک شرکت بتواند با استفاده از این رویکرد به رهبر حوزه خود تبدیل شود، در نهایت تعداد بالای تراکنش‌های انجام شده می‌تواند کاهش سود را به خوبی جبران کند.
بیشتر بخوانید: مزیت رقابتی چیست؟ ۳ استراتژی کاربردی برای ایجاد مزیت رقابتی
استراتژی تمایز
این رویکرد مبتنی بر تمایز محصول و خدمات یک شرکت نسبت به سایر رقبای خود است. البته این تمایز بیشتر در مورد شرکت‌های محصول‌محور کاربرد دارد. هرچند که ارائه خدمات نیز می‌تواند دارای تفاوت‌هایی با یکدیگر باشد؛ اما در نهایت تفاوت یک محصول با محصول دیگر بیشتر ملموس و قابل درک خواهد بود. بنا به تعریف متخصصان حوزه کسب‌وکار، تمایز به معنای تفاوت‌های معنی‌دار و قابل درک برای تشخیص پیشنهادات ( محصولات ) یک شرکت نسبت به رقبای آن است. تمایز می‌تواند در قالب‌های متفاوتی مانند شکل ظاهری، کیفیت و ماندگاری، دوام، قابلیت اطمینان، ترمیم‌پذیری، سبک و یا برخی ویژگی‌های دیگر خود را نشان دهد.
تحقیقات نشان می‌دهد که تغییر فرم در اندازه، شکل و یا ساختار فیزیکی برای مخاطبان بیشتر قابل درک است. برای همین در صورتی که یک کسب‌وکار اقدام به افزایش کیفیت محصول و یا خدمات خود کند، برای ملموس‌تر شدن این تغییر دست به دامان المان‌های فیزیکی و ظاهری می‌شوند. به غیر از موارد ظاهری، کیفیت عملکرد ( برای مثال رده‌های پایین، متوسط و یا بالا) نیز می‌تواند به عنوان نمایش تمایز محصول مورد استفاده قرار گیرد. مهم‌ترین بخش این استراتژی در این است که مشتری قادر به تشخیص تمایز محصولات شما با رقبا شده و این تمایز به اندازه کافی برای آنها جذاب باشد.
استراتژی بهترین هزینه
«بهترین هزینه» یکی دیگر از انواع استراتژی های رقابتی به شمار می‌رود. در این رویکرد یک شرکت سعی دارد تا بهترین محصول ممکن را با کمترین هزینه‌ای که می‌توان برای آن در نظر گرفت، به بازار ارائه کند. به بیان دیگر، در این روش شرکت سعی دارد تا ارزش مالی پرداخت شده توسط مشتری را افزایش دهد. البته این استراتژی با رویکرد هدایت هزینه یکسان نیست. در رویکرد هدایت هزینه هدف کسب‌وکار ارائه ارزان‌ترین محصول به بازار است. اما در رویکرد بهترین هزینه، ممکن است قیمت محصول ارائه شده لزوماً ارزان‌ترین در بازار نباشد. چرا که کیفیت بالای یک محصول قیمت آن را نیز افزایش خواهد داد.
استراتژی بهترین هزینه سعی در ایجاد یک تعادل در میان کیفیت و قیمت کالا دارد. در این رویکرد باید به دنبال مشتریانی باشید که ارزش محصولات شما را شناخته و از قیمت مناسب آن نسبت به نمونه‌های دیگر بازار آگاه هستند. برای مثال اگر مشتریان شما افراد حساس به قیمت و به دنبال ارزان‌ترین محصول باشند، ممکن است استراتژی بهترین هزینه برای شما مناسب نباشد. « بهترین هزینه » همواره به عنوان یکی از بهترین انواع استراتژی های رقابتی شناخته می‌شود. اما برای ایجاد چنین مسیری، نیازمند مهارت‌های مدیریتی بالایی خواهید بود.
بیشتر بخوانید: نیروهای پنهان در استراتژی رقابتی را دریابید
استراتژی تمرکز
استراتژی تمرکز مربوط به شناسایی بخش کوچکی از بازار ( با بیشترین سود ) و متمرکز کردن تمام فعالیت‌ها بر پایه آن است. در حوزه‌های رقابتی، گاهی به دست آوردن کل بازار بسیار دشوار است. به خصوص اگر کسب‌وکار کوچک و نوپایی باشید، این مشکل را بیشتر احساس خواهید کرد. با این حال به کمک استراتژی تمرکز می‌توانید در ابتدای کار تنها بخش محدودی از بازار مورد نظر خود را هدف قرار داده و تمام تلاش‌ها و هزینه‌های بازاریابی و تولید و طراحی محصول خود را بر اساس نیازهای آن تعیین کنید. پس از تسلط یافتن به این بخش از بازار، امکان گسترش فعالیت‌های شما وجود خواهد داشت.
کدام استراتژی برای شما مناسب‌تر است؟
در این مطلب به معرفی ۴ مورد از انواع استراتژی های رقابتی پرداختیم. همان‌طور که مشاهده کردید، شما می‌توانید با توجه به معیارهایی نظیر نوع مشتریان، نوع محصول یا خدمات و همچنین اندازه کسب‌وکار خود، یک استراتژی مناسب برای کنار زدن رقبا و رسیدن به رهبری بازار انتخاب کنید. به نظر شما کدام یک از استراتژی‌های معرفی شده در این مقاله برای کسب‌وکار شما مناسب‌تر است؟ نظرات و تجربیات خود را با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
مقاله با اقتباس از وب‌سایت iedunote
