چهار نوع تقسیم‌بندی بازار وجود دارد که بیشتر از تمام انواع دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. تقسیم بندی بازار یکی از قدیمی‌ترین ترفندهای بازاریابی مکتوب می‌باشد. با افزایش جمعیت مشتری و همین‌طور ترجیحات گسترده‌تر آنها و همین‌طور با افزایش گزینه‌های مختلف رقابتی موجود در بازار، زیر گروه تقسیم‌بندی بازار در کسب و کار یا طرح بازاریابی تبدیل به یک امری حیاتی شده است. در حقیقت مردم محصولات خود را به بازار عرضه می‌کنند، اما قبل از این کار فروش خود را با استفاده از تقسیم‌بندی بازار پیش می‌برند.
سه راه برای طبقه‌بندی آنچه که مشتری می‌خواهد یا به عنوان نیازمندی مشتری وجود دارد که به آنها نیازها، ملزومات یا خواسته‌های مشتری گفته می‌شود. با این حال برای جواب‌گویی به این نیازمندی‌های مشتری، اولین قدم این است که تعیین کنید کدام دسته از مشتری‌ها انواع محصولات شما را ترجیح می‌دهند و بدین ترتیب شما خواهید توانست مشتری‌های هدف خود را که شامل گروه وسیع اما هدفمندی از مردم است را شناسایی کنید. بعد از آن شما خواهید توانست طبقه بندی کنید که آیا کدام یک از محصولات شما در بخش نیازمندی و کدام یک از آنها در بخش بخش ملزومات یا خواسته‌ها قرار می‌گیرد. وقتی که شما تصمیم می‌گیرید محصولی را تولید کنید در واقع شما وارد دسته بندی و تقسیم‌بندی بازار می‌شوید.
چهار نوع مختلف از تقسیم‌بندی( بخش‌بندی بازار) بازار وجود دارد و همه آنها در نوع اجرای آنها با هم متفاوت می‌باشند. در زیر سعی می‌کنیم به هر کدام از این دسته بندی‌ها نگاه دقیق‌تری بیندازیم:
۱. تقسیم‌بندی بازار بر اساس ویژگی‌های جمعیت شناسی
تقسیم‌بندی بازار بر اساس جمعیت شناسی یا تقسیم‌بندی دموگرافیک یکی از ساده‌ترین و گسترده‌ترین انواع تقسیم‌بندی بازار می‌باشد. اکثر شرکت‌های موجود از این تقسیم‌بندی استفاده می‌کنند تا جمعیت مناسب را برای استفاده از محصولات خود به دست بیاورند. تقسیم‌بندی دموگرافیک یا تقسیم‌بندی بر اساس جمعیت شناسی براساس متغیرها تقسیم می‌شود. بنابراین تقسیم‌بندی از روی جمعیت شناسی متغیر‌های خاص خودش را دارد، متغیرهایی مانند سن، جنسیت، تعداد اعضای خانواده، درآمد خانواده، شغل، مذهب، نژاد و ملیت. تقسیم‌بندی جمعیت شناسی می‌تواند حتی در بازار اتومبیل هم مورد استفاده قرار بگیرد. برای مثال بازار خودرو دارای محدوده‌ی قیمت‌های مختلفی است که در آن خودرو تولید می‌شود. برای مثال ماروتی دارای رنج قیمت پایین است و به همین دلیل ماشین‌های رانندگی معمولی را تولید می‌کند که دارای مشتری‌های معمولی‌تری می‌باشد. در عوض کارخانه آئودی و بی‌ام‌دابیلیو دارای قیمت‌های بالاتری هستند و به همین خاطر به دنبال خریدارانی با رنج بالاتر می‌گردند. بنابراین در این مورد، تقسیم‌بندی بر اساس درآمد انجام می شود که بخشی از تقسیم‌بندی بازار بر اساس جمعیت شناسی می‌باشد. به طور مشابه سن، مرحله‌ی چرخه‌ی زندگی، جنسیت، درآمد و سایر ویژگی‌ها می‌توانند برای نوع جمعیتی تقسیم‌بندی بازار استفاده شوند.
۲. تقسیم‌بندی بازار بر اساس براساس رفتار یا تقسیم‌بندی ویژگی‌های رفتاری
در این نوع تقسیم‌بندی بازار، تقسیم‌بندی بر اساس رفتار استفاده و تصمیم گیری آنها انجام می‌شود. برای مثال افراد جوان همیشه نوع خاصی از صابون را که “داو” نام دارد را به سایر صابون‌ها ترجیح می‌دهند. در حالی که علاقمندان به ورزش از نوع دیگری از صابون ها با نام “لاوبوی” استفاده می‌کنند. این نوع تقسیم‌بندی تقسیم‌بندی بازار بر اساس رفتار مشتری نسبت به یک محصول نامیده می‌شود.
از این نوع تقسیم‌بندی‌های بازار، به‌خصوص در بازار تلفن‌های هوشمند همراه بیشتر استفاده می‌شود. برای مثال برندی مانند “بلک بری” برای کاربرانی که بیشتر اهل بیزینس و کسب و کار هستند راه اندازی شده است ، درعوض برند سامسونگ برای کاربرانی که علاقه‌مند به استفاده از سیستم‌های اندروید و برنامه‌های مشابه آن با قیمت رایگان یا کمتر هستند، استفاده می‌شود و از طرفی اپل برای مشتریانی که می‌خواهند بخشی از محصولات منحصر به فرد را در طاقچه‌ی خرید خود داشته باشند تولید می‌شود. یکی دیگر از نمونه‌های تقسیم‌بندی رفتاری می‌تواند در طول جشنواره‌ها دیده شود. برای مثال الگوهای خرید در شب سال نو با روزهای معمولی کاملاً متفاوت خواهد بود. بنابراین تقسیم‌بندی استفاده و همچنین فروش هم بر اساس تغییر رفتار مشتری تغییر خواهد کرد.
۳. تقسیم‌بندی بازار بر اساس ویژگی‌های روانشناسی یا تقسیم‌بندی روانشناختی
تقسیم‌بندی روانشناختی یکی از روش‌های تقسیم‌بندی بر اساس شیوه زندگی افراد، فعالیت‌ها، منافع و نظرات آنها برای تعریف بخش بازاریابی استفاده می‌شود. تقسیم‌بندی روانشناختی کاملاً مشابه تقسیم‌بندی رفتاری است. اما در این نوع از تقسیم‌بندی بازار جنبه‌های روانشناختی رفتار خرید مصرف کننده مورد توجه قرار می‌گیرد. این رفتارهای روانشناختی ممکن است شیوه‌ی زندگی مصرف کننده، موقعیت اجتماعی او یا اینکه مربوط به هوش وی باشد. در این نوع تقسیم‌بندی بیشتر باید به فعالیت‌ها، منافع و عقاید مشتریان توجه کرد. نمونه‌هایی از تقسیم‌بندی روانشناختی را می‌توان در تمام طول روز مشاهده کرد؛ به عنوان مثال برندی مانند “زارا” محصولات خود را بر اساس شیوه‌ی زندگی مردم که در آن مشتریانی که می‌خواهند بر طبق آخرین مد لباس بپوشند به فروشگاه‌های خود وارد کرده است. در حالی که برخی دیگر از برندهای اداری سعی کرده است با نوین‌ترین شیوه‌های زندگی اداری مخصوصاً در میان کارفرمایان یا روسای ادارات بزرگ و عادت‌های روانی لباس پوشیدن آنها پیش برود. بنابراین باید توجه داشت که تقسیم‌بندی روانشناسی اغلب از روی شیوه‌ی زندگی مردم الگوبرداری می‌شود.
۴. تقسیم‌بندی بازار بر اساس مناطق جغرافیا یا تقسیم‌بندی جغرافیایی
در این نوع تقسیم‌بندی بازار، مردم یا گروه مشتریان را بر اساس مناطق جغرافیایی تقسیم می‌کنند. مشتریان بالقوه نیازهای مختلفی را بر اساس جغرافیایی که در آن زندگی می‌کنند نیاز دارند. برای مثال باید بدانید که چگونه مردم که در مناطق غیر شهری زندگی می‌کنند ممکن است نیازمند یک سیستم تصفیه‌ی آب باشند در حالی که آنهایی که در مناطق شهری زندگی می‌کنند ممکن است سیستم آب تصفیه شده داشته باشند اما نیازمند کیفیت بیشتر یا برتری در آن باشند. به همین ترتیب برای مثال در کشورهای سردسیر همان شرکت ممکن است بازاریابی اساسی برای بخاری‌ها داشته باشد در حالی که در اکثر کشورهای گرمسیر مجبور است برای سیستم‌های سرمایه و کولرهای خود تبلیغ کند. بنابراین بسیاری از شرکت‌ها از تقسیم‌بندی جغرافیایی به عنوان پایه و اساسی برای تقسیم‌بندی بازارهای امروزه خود استفاده می‌کنند. این نوع تقسیم‌بندی‌ها ساده‌ترین اما درعین‌حال واقعی‌ترین و کاربردی‌ترین تقسیم‌بندی بازار در طول دهه‌های گذشته هستند. با اینکه تقسیم‌بندی جغرافیایی یک تقسیم‌بندی قدیمی به حساب می‌آید اما اصول تقسیم جغرافیایی می‌تواند تاثیرات اساسی بر روی تجارت مناطق مختلف و همچنین سرزمین‌های بین المللی و شرکت‌های در حال گسترش داشته باشد.
شاید به نظر بیاید که از انواع تقسیم‌بندی بازار می‌توانیم به تقسیم‌بندی بازار مبتنی بر استفاده یا تقسیم‌بندی بر اساس ویژگی‌های دیگری هم اشاره کرد اما باید بدانید که می‌توان تمامی تقسیم‌بندی‌ها را در یکی از آن چهار گروه بالا قرار داد. به عنوان یک کارآفرین موفق این شما هستید که تصمیم می گیرید برای کدام کسب و کار، کدام یک از تقسیم‌بندی‌های بالا را انجام دهید. بدیهی است در بعضی از موارد تلفیق چندین نوع تقسیم‌بندی بازار می‌تواند کسب و کار شما را رو به موفقیت بیشتری سوق دهد.
