سبک رهبری

۷ سبک رهبری رایج و نحوه تشخیص سبک رهبری خودتان

” یک رهبر خوب همیشه باید…”

به‌ نظر شما با چه جملاتی می‌توان این جمله‌ی ناقص را کامل کرد؟

رهبری یک تمرین انعطاف‌پذیر است. به‌ احتمال زیاد هر چه مدت زمان بیشتری به ‌رهبری شرکت و یا مجموعه‌ی کاری خود پرداخته باشید، می‌توانید ما را در انتخاب جملات بهتری برای تکمیل جمله‌ی بالا کمک کنید. اما همیشه برای این که بتوانیم فردای بهتری بسازیم باید بدانیم که امروز دقیقاً در چه نقطه‌ای ایستاده‌ایم.

در این مطلب برای کمک به درک بیشتر تاثیر هر نوع رهبری در یک شرکت و یا مجموعه‌ی کاری، هفت نوع رایج از سبک‌های رهبری تشریح شده است.

هفت نوع سبک رایج رهبری

۱.  سبک رهبری دموکراتیک و یا Democratic Leadership

رهبری دموکراتیک معمولاً به‌عنوان یک روش موثر شناخته شده است. این نوع رهبری دقیقاً همان چیزی است که از نامش پیدا است- یعنی اینکه این رهبر است که تصمیمات را بر اساس ورودی هر عضو و یا تیم جدید اتخاذ می‌کند. هرچند که تصمیم نهایی را رهبر اتخاذ می‌کند اما باید بدانید که هر کارمند یک وظیفه‌ی ثابت و مهم در برابر انجام هر پروژه دارد. رهبری دموکراتیک یکی از موثرترین انواع سبک رهبری است، زیر اجازه می‌دهد تا کارکنانی که سطح توانایی پایینی را هم دارند بتوانند در موقعیت‌های خاص مورد استفاده شرکت قرار گیرند.

 ۲. سبک رهبری خودکامه و یا  Autocratic Leadership

رهبری خودکامه معمولاً به ‌ندرت می تواند موثر واقع شود. رهبری مستبدانه و یا همان رهبری خودکامه، معکوس رهبری دموکراتیک می‌باشد. در این نوع سبک رهبری، رهبر تصمیمات را بدون اینکه نظرات سایرین و یا گزارش‌های آن‌ها را در نظر بگیرد اتخاذ می‌کند. کارمندان از یک مسیر از قبل تعیین شده عبور می‌کنند و تصمیمات آن‌ها و توانایی‌هایشان نقش چندانی در ادامه روند شرکت ایفا نمی‌کند. کسی از آن‌ها مشورتی نمی‌گیرد؛ تنها از آن‌ها انتظار می‌رود در یک زمان و سرعت تعیین شده که توسط رهبر معین شده است، فعالیت کنند. صادقانه به ‌شما بگوییم، این سبک رهبری خفه، در اکثر سازمان‌های امروزی منسوخ شده است و اگر شرکتی هنوز هم از این فرهنگ سلطه‌گری استفاده می‌کند، از دست دادن کارمندهای آن شرکت اجتناب ناپذیر خواهد بود. پیشنهاد ما به‌ شما این است که اگر به ‌عنوان یک رهبری مستبد در حال فعالیت هستید، هرچه سریع‌تر روش‌های عاقلانه را به‌ سیستم رهبری خود تزریق کرده و سعی کنید از دیدگاه بقیه اعضای تیم شرکت خود استفاده‌ی مستمر کنید.

۳.  سبک رهبری آزادی‌خواهانه و یا Laissez-Faire Leadership

راهنمایی آزادی‌خواهانه معمولاً می‌تواند گاهی موثر واقع شود. رهبری آزادی‌خواهانه، حداقل رهبری تحت نفوذ می‌باشد که قدرت بسیار زیادی ندارد. اصطلاح فرانسوی Laissez-Faire  به ‌معنای واقعی کلمه “اجازه دادن به ‌بقیه” ترجمه می‌شود، در این روش رهبران تقریباً تمام قدرت خود را مابین کارمندان خود قسمت می‌کنند. اگرچه سبک رهبری آزادی‌خواهانه می‌تواند کارمندان شما را با اعتماد به‌نفس بیشتری وادار به ‌کار کردن کند و این احساس را به آن‌ها بدهد که همه با هم دوست هستند و یا اینکه بتواند توانمندی آن‌ها را در هنگام کار بیشتر کند، اما در عین حال، می‌تواند توسعه‌ی خود شما را به ‌عنوان یک رهبر محدود کند و شاید هم بتواند فرصت‌های مهم شرکت را برای رشد بیشتر نادیده بگیرد. بنابراین به‌ شما توصیه می‌کنیم اگر از سبک رهبری آزادی‌خواهانه استفاده می‌کنید سعی کنید همیشه این نوع سیستم رهبری خود را در حال کنترل نگه دارید.

سبک رهبری

 ۴.  سبک رهبری استراتژیک و یا Strategic Leadership

سبک رهبری استراتژیک معمولاً یک سبک رهبری موثر به‌ حساب می آید. مکان نوع سبک رهبری در تقاطع و تعامل مستقیم بین عملیات اصلی شرکت و همین‌طور فرصت‌های رشد فردی به‌ عنوان رهبری قرار می‌گیرد. در این روش رهبر سعی می‌کند بار مسئولیت‌های اجرایی خود را در حالی که اطمینان حاصل می‌کند شرایط کاری فعلی برای هر کسی دیگری از جمله کارمندان و بقیه‌ی اعضای تیم شرکت، شرایط کاری پایدار و موثری است، برعهده می‌گیرد.

 ۵.  سبک رهبری تحولی و یا Transformational Leadership

سبک رهبری تحولی در برخی از موارد می‌تواند موثر واقع شود. سبک رهبری تحول‌گرا و تحولی همیشه نقش نوعی تبدیل و بهبود را در کنوانسیون شرکت ایفا می‌کند. کارمندان یک شرکت ممکن است یک مجموعه‌ی اساسی از وظایف و اهداف خود را که هفته‌ها است  روی آن کار می‌کنند را داشته باشند، اما رهبر آن‌ها تصمیم بگیرد که در خارج از منطقه‌ای که در آن احساس راحتی می‌کنند به ‌فعالیت بپردازند. در این نوع از سبک رهبری، رهبر سعی می‌کند همیشه با ایجاد تغییر و تحول شک کوچکی به‌ کارمندان وارد کنند تا آن‌ها بتوانند همیشه در حال آماده باش برای تغییرات دیگر باشند. این نوع از شکل رهبری در میان شرکت‌های متمرکز بر روی رشد خود بیشتر دیده می شود، آن‌ها کارمندان خود را وادار می‌کنند تا شرایط تغییرپذیر رشد را درک کنند. این روش شاید یک کارمند نتواند تجربه‌ی لازم و همین طور تخصص لازم را در یک مسیر مشخص به‌ دست بیاورد و بدین ترتیب قدرت حدس زدن مشکلات احتمالی و تهدیدها را از دست بدهد. این نوع از رهبری می‌تواند یک نوعی از عدم ثبات را به‌کارمندان القا کند و احساس عدم امنیت شغلی باعث شود آن‌ها در روند کاری خود دچار مشکل گردند.

 ۶.  سبک رهبری عملیاتی و یا Transactional Leadership

سبک رهبری عملیاتی از جمله سبک‌های رهبری گاهی موثر به ‌حساب می آید. روش رهبری عملیاتی امروزه نسبتاً در میان شرکت‌های مختلف رایج شده است. در این روش مدیران و رهبران سعی می‌کنند به‌ کارمندانی که وظایف خود را انجام می‌دهند پاداش بدهند. برای مثال تیم‌های بازاریابی برنامه ریزی شده‌ جوایزی را برای کمک به‌تولید یک تعداد مشخص از محصول‌ها، در پایان هر سه ماه دریافت می‌کنند. به‌سبک رهبری عملیاتی رهبری معامله‌ای هم می‌گویند. رهبری عملیاتی به‌ایجاد نقش و مسئولیت برای هر کارمند کمک می‌کند، پاداش می‌تواند انگیزه‌ی خوبی برای بهبود روابط فردی در کار منجر شود؛ همچنین می‌تواند کارمندان را به‌گونه‌ای تربیت کند که آنها حداقل کار خود را در حیطه‌ی توانایی‌هایشان انجام دهند. این یعنی این‌که هر کارمند می‌داند که چه مقدار کار یا تلاش لازم است تا بتواند به‌ جایزه و پاداش مورد نظر دسترسی پیدا کند. این نوع از سبک رهبری می‌تواند برنامه‌های انگیزشی را برای بالا بردن سطح انگیزه در میان کارمندان ارائه کند. اما به‌ یاد داشته باشید همیشه این نوع از برنامه‌ها باید متمرکز و همسو با اهداف شرکت شما باشند.

 ۷. سبک رهبری بوروکراتیک و یا رهبری اداری و یا Bureaucratic Leadership

سبک رهبری بوروکراتیک یکی از سبک‌های رهبری است که می‌تواند به ‌ندرت تاثیرگذار باشد. رهبران بوروکراتیک با روش‌های کتابی پیش می‌روند. این نوع از رهبری می‌تواند در نقطه‌ی مقابل رهبری استبدادی قرار بگیرد که بیشتر مورد توجه و علاقه‌مندی کارمندان واقع می‌شود. اما در این نوع از روش‌های رهبری، در صورت بروز یک مشکل با شیوه‌های ابداعی کارمندان جدید خود مخالفت می‌کند چرا که او پایبند به شیوه‌های قدیمی موجود در کتاب است. ممکن است  کارکنان شرکتی که با این سبک رهبری پیش می‌رود به‌ مانند کارکنان شرکتی که تحت کنترل رهبری خودکامه کار می‌کنند احساس محدودیت نکنند، اما هنوز هم در این نوع سبک رهبری آزادی عمل کمی در چگونگی ایفای نقش کارمندان وجود دارد. این نوع از رهبری هم مانند رهبری خودکامه می‌تواند خیلی زود نوآوری موجود در کارمندان را خنثی کند و قطعاً برای شرکت‌هایی که اهداف بلند پروازانه برای رشد سریع خود دارند توصیه نمی‌شود.

در آخر ما به ‌شما توصیه می‌کنیم برای ارزیابی سبک رهبری خود ترکیبی از سبک‌های رهبری فوق را با توجه به ‌صنعت، شغل و اهداف شرکت خود انتخاب کنید. با توجه به ‌نظریات کارآفرینان بسیار موفق، ترکیبی از سبک‌های رهبری می‌تواند منطق عمل شما را بالا ببرد. با استفاده از این منطق شما می‌توانید ارزیابی کنید که چگونه محیط اطراف خود را تفسیر کنید و واکنش‌های کارمندان خود را در جهت پیشرفت و ایمنی شبکه شغلی خود به ‌چالش بکشید. حتی اگر شما یک رهبر فردگرا هم باشید باید بتوانید با روش‌های خود آگاهانه و خلاق در درجه‌ی اول اقدامات خود را در جهت توسعه‌ی شرکت خود و همین‌طور خلاقیت‌های فردی و اعتماد به ‌نفس بالای کارمندان‌تان برنامه‌ریزی کنید. یک رهبر خوب همیشه می‌تواند به ‌شهود خود در فرآیندهای سازمانی اعتماد کنند، همین‌طور قادر است با سایر اعضای تیمش به‌ راحتی ارتباط برقرار کند و به ‌همین ترتیب بتوانند ایده‌های آن‌ها را درک کند و از آن‌ها استفاده کند.

سبک رهبری